جشن مهرگان پس از نوروز بزرگترین جشن ایرانی و بازمانده‌ای از دین مهر است.
این جشن در شانزدهم مهرماه و در زمان برابری پاییزی برگزار می‌شود. «جشن مهرگان»، بزرگترین جشن پیروان دین مترا یا مهر بوده است که در گذشته آن را «میتراکانا» یا «متراکانا» مینامیدند. این جشن در مهر روز از مهر ماه، یعنی روز شانزدهم ماه مهر برگزار می‌شد. اما در زمان هخامنشیان در نخستین روز مهرماه برگزار می‌شد. این جشن پس از نوروز یکی از بزرگترین جشن ایرانی است در ستایش ایزد «میثرَه» یا «میترا» و بعدها «مهر» که از مهر روز آغاز شده تا رام روز به اندازهی شش روز ادامه دارد. مهر در اصل با خورشید تفاوت داشته است اما بعدها به معنای خورشید دانسته شد.
شمار جشن‌های ايرانی را بيش از ۷۳ جشن در سال برآورد کرده‌اند. اين خود می رساند که مردمان پُشته ايران در هـر روزشان جشن داشته‌اند، يا روز پيشش به جشن نشسته و يا چشم به راه برگزاریِ جشن روز آينده‌شان بوده‌اند! از ميان اين جشن ها می‌توان از جشن های ماهانه نام برد. جشن هايی که با هم زمان شدن نام روز با نام ماه برگزار می‌شوند و اگر چه شماری از اين جشن ها می‌رفتند که به بوتهٔ فراموشی سپرده شوند، که با کوشش ايرانيان فرهنگ دوست از فراموش شدن رهايی بخشيدند، جانی تازه يافته و دوباره برگزار می‌شوند.
مهرگان؛ جشن مهـــر؛ يا به گفته بيرونی، جشنِ«دوستیِ‌جان»
واژه مهر واژه مهـر را می‌توان: ۱. مهر و عشق و محبت و دوستی دانست، چنانکه حافظ گويد:
کمتر از ذره نيی «مهر بورز»
تا به خلوت‌گه خورشيد رسی چرخ زنان
۲. آنرا نامِ مهـر پاسدار پيمان ميان مردمان برشمرد
این جشن در شانزدهم مهرماه و در زمان برابری پاییزی برگزار می‌شود. «جشن مهرگان»، بزرگترین جشن پیروان دین مترا یا مهر بوده است که در گذشته آن را «میتراکانا» یا «متراکانا» مینامیدند. این جشن در مهر روز از مهر ماه، یعنی روز شانزدهم ماه مهر برگزار می‌شد. اما در زمان هخامنشیان در نخستین روز مهرماه برگزار می‌شد. این جشن پس از نوروز یکی از بزرگترین جشن ایرانی است در ستایش ایزد «میثرَه» یا «میترا» و بعدها «مهر» که از مهر روز آغاز شده تا رام روز به اندازهی شش روز ادامه دارد. مهر در اصل با خورشید تفاوت داشته است اما بعدها به معنای خورشید دانسته شد.
شمار جشن‌های ايرانی را بيش از ۷۳ جشن در سال برآورد کرده‌اند. اين خود می رساند که مردمان پُشته ايران در هـر روزشان جشن داشته‌اند، يا روز پيشش به جشن نشسته و يا چشم به راه برگزاریِ جشن روز آينده‌شان بوده‌اند! از ميان اين جشن ها می‌توان از جشن های ماهانه نام برد. جشن هايی که با هم زمان شدن نام روز با نام ماه برگزار می‌شوند و اگر چه شماری از اين جشن ها می‌رفتند که به بوتهٔ فراموشی سپرده شوند، که با کوشش ايرانيان فرهنگ دوست از فراموش شدن رهايی بخشيدند، جانی تازه يافته و دوباره برگزار می‌شوند.
مهرگان؛ جشن مهـــر؛ يا به گفته بيرونی، جشنِ«دوستیِ‌جان»
واژه مهر واژه مهـر را می‌توان: ۱. مهر و عشق و محبت و دوستی دانست، چنانکه حافظ گويد:
کمتر از ذره نيی «مهر بورز»
تا به خلوت‌گه خورشيد رسی چرخ زنان
۲. آنرا نامِ مهـر پاسدار پيمان ميان مردمان برشمرد
|